Integraal risicomanagement (ERM)

Integraal risicomanagement of ERM begint met een goed ondersteunend raamwerk. In deze opleiding gebruiken we het COSO II/ ERM framework. Het helpt je met het identificeren en kwantificeren van risico’s voor je gehele bedrijf en voor alle processen: strategische, operationele en financiële. Daarna kun je beslissen of je de risico’s wilt accepteren of dat je maatregelen gaat ontwerpen om de risico’s te verminderen. Die maatregelen moet je breed zien: het gaat bijvoorbeeld ook om gedrag en leiderschap. Een ERM systeem bestaat uit verschillende aspecten die in deze opleiding uitgebreid aan de orde komen, inclusief best en worst practices.

Aan de combinatie strategie en ERM wordt een hele dag besteed, waarbij ook scenarioplanning en strategische besluitvormingsmodellen aan de orde komen. Daarna komt operationeel risicomanagement aan de orde, wat ingaat op de implementatie van ERM voor operationele risico’s: hoe organiseer je dat en wie betrek je erbij. We besteden ook een hele dag aan financieel risicomanagement, en omdat er voor 2024 een stijging van 10% in faillissementen wordt verwacht, krijgt kredietrisicomanagement extra aandacht. De opleiding wordt afgerond door de eerder besproken risico’s samen te vatten en de impact op de waarde van je eigen bedrijf te beoordelen. 

Voor wie bestemd
Professionals die voor hun bedrijf met risicomanagement aan de slag gaan of hun huidige aanpak willen professionaliseren. De opleiding is geschikt voor financieel professionals en compliance officers, maar bijvoorbeeld ook voor internal auditors en toezichthouders van middelgrote en grote bedrijven. 

Wat ga je leren

• Wat de belangrijkste pijlers van integraal risicomanagement zijn
• Hoe je risico’s kunt herkennen en kwantificeren
• Wat er komt kijken bij risico-acceptatie
• Hoe je beheersmaatregelen ontwerpt
• Hoe je strategische scenarioplanning inzet bij risicomanagement
• Hoe je operationeel risicomanagement verankert in alle lagen van je bedrijf
• Welke methodes er zijn om financiële risico’s inzichtelijk te maken
• Wat de impact van risico’s is op economische waarde

Wat levert het je op
Na deze opleiding ken je de belangrijke pijlers van risicomanagement en weet je hoe deze te operationaliseren met een beheersplan. Je hebt tools om nieuw opkomende risico’s eerder te herkennen, en deze te verminderen door een praktisch beheersplan uit te voeren. Ook weet je hoe te voldoen aan toepasselijke regelgeving, óók die op het gebied van risicomanagement. Hierdoor is het mogelijk om verrassingen te voorkomen en kun je betere besluiten nemen.

Materiaal: je ontvangt een map met de presentaties die je als naslagwerk kunt gebruiken. Ook ontvang je 3 boeken:

• Handboek risicomanagement. Integratie van risico- en prestatiemanagement van Urjan Claassen. Dit boek gebruik je op dag 1 en 3.
• Strategy Safari van Henry Mintzberg. Dit boek is ondersteunend aan dag 2.
• Working Capital management van Jean Gieskens. Dit boek is voor dag 4.

Dag 1: De potentie van risicomanagement
Je ontdekt de belangrijkste concepten, principes en onderdelen van een COSO II/ ERM raamwerk. In alle lagen van de organisatie kijk je naar risico’s, risicoacceptatie, beheersing en toezicht maar ook naar soft controls als vertrouwen, gedrag, en leiderschap. Risico’s zijn bedreigingen, maar óók kansen, die je wilt benutten. Diverse best practices maar ook worst practices passeren de revue.

Onderwerpen:

• Definitie van risico’s en hoe deze te herkennen
• Het inzetten van risicomanagement
• Het belang van risicomanagement
• De synergie tussen governance, compliance en risicomanagement
• Cultuur en gedrag binnen organisaties

Docent: Drs. Urjan Claassen RA RE CIA

Dag 2: Succesvol strategisch risicomanagement
Ook voor strategisch risicomanagement is een integrale benadering noodzakelijk. Vooruitkijken, risico’s inschatten en de strategie tijdig bijsturen. Een korte casus maakt deel uit van het programma. Welke impact hebben nieuwe solvabiliteitseisen, markttransparantie en nieuwe concurrenten op de strategie van dit fictieve bedrijf?

Onderwerpen:

• Risicomanagement in relatie tot strategische projecten
• Scenarioplanning
• Inside-outside- en outside-inside-benadering
• Het toepassen van strategische scenario-analyses
• Het analyseren en modelleren van strategische besluitvormingsmodellen

Docent: Jeroen Brinkhuis MBA.

Dag 3: Effectief operationeel risicomanagement
Dit deel gaat specifiek in op de operationele processen en hoe je daarin risico’s identificeert en beheermaatregelen ontwerpt. Het streven is natuurlijk een beheersingskader dat voldoende is, niet overdadig. Ook het daadwerkelijk organiseren van die beheersing moet zo efficiënt mogelijk plaatsvinden. Hierbij komen de risicomanagementcyclus en soft controls aan de orde.

Onderwerpen:

• Risicocultuur vormgeven en draagvlak creëren
• Implementatie en monitoring van maatregelen
• Procesbeheersing
• Succesfactoren
• Inside-benadering: processen en controletechnieken
• Operationele doelstellingen

Docent: Drs. Urjan Claassen RA RE CIA

Dag 4: De voordelen van kredietrisicomanagement
Hoe kijkt de kredietverstrekker aan tegen de financiële risico’s van jouw bedrijf? En hoe gevoelig ben jij voor betalingsproblemen bij je grootste klant of leverancier? Welke maatregelen kun je vooraf treffen om betalingsproblemen bij je handelspartners niet te laten leiden tot grote problemen bij jouw bedrijf? Op deze dag leer je verschillende methoden om inzicht te krijgen in financiële risico’s.

Onderwerpen:

• Financiële risico’s door de bril van kredietverstrekkers
• Financieel risicomanagement – statisch en dynamisch
• De jaarrekening vertalen naar financiële risico’s
• De invloed van Basel 4 op kredietverstrekking door banken

Docent: Drs. Jean Gieskens AC RCM QT

Dag 5: De gevolgen van risico’s op economische waarde
Deze opleiding sluit af met een samenvatting van de eerste vier dagen, plus de impact van de behandelde risico’s op de economische waarde van je bedrijf. Of dat van een ander. Want ook beslissingen over investeringen in andere bedrijven komen aan de orde. Natuurlijk ontbreken smaakmakende voorbeelden en grote misvattingen niet!

Onderwerpen:

• Economische waarde van ondernemerschap
• Het verschil tussen onzekerheid en risico.
• Geschillen rond fusies, overnames en boedelscheiding
• Vertaling van risicobenadering naar de lange termijn.

Docent: Drs. Barend Salemink MSc RV FRM CVA